Chào mừng bạn đến với blog của Shop Thú Cưng! Nếu bạn đang hồi hộp chờ đón những chú cún đáng yêu chào đời và tự hỏi đâu là những Dấu Hiệu Chó Sắp đẻ, thì bạn đã đến đúng nơi rồi đấy. Giai đoạn cuối thai kỳ của chó mẹ là lúc bạn cần chú ý đặc biệt, bởi vì cô ấy sẽ bắt đầu thể hiện những dấu hiệu rõ ràng cho thấy ngày trọng đại đang đến rất gần. Hiểu rõ những tín hiệu này không chỉ giúp bạn chuẩn bị tốt nhất cho quá trình sinh nở mà còn mang lại sự yên tâm cho cả bạn và chó mẹ. Giống như việc quan sát dấu hiệu mèo sắp đẻ để chuẩn bị đón những chú mèo con, nhận biết các dấu hiệu chuyển dạ ở chó là bước cực kỳ quan trọng mà bất kỳ người nuôi chó mang thai nào cũng cần nắm vững.
Việc theo dõi thai kỳ của chó có thể vừa thú vị lại vừa đầy lo lắng. Bạn đếm từng ngày, nhìn bụng cô ấy lớn dần, và thắc mắc không biết chính xác khi nào thì mọi thứ sẽ diễn ra. Thật may mắn, cơ thể chó mẹ có những cách “báo hiệu” rất tinh tế nhưng cũng khá rõ ràng khi thời điểm “vượt cạn” đã cận kề. Từ những thay đổi nhỏ về hành vi đến những biến đổi sinh lý, mỗi tín hiệu đều là một mảnh ghép giúp bạn hình dung được bức tranh toàn cảnh về dấu hiệu chó sắp đẻ. Chúng ta sẽ cùng nhau đi sâu vào từng khía cạnh, để bạn không còn bỡ ngỡ nữa nhé.
Dấu Hiệu Chó Sắp Đẻ Thường Gặp Nhất Là Gì?
Những dấu hiệu chó sắp đẻ có thể xuất hiện vài ngày hoặc thậm chí chỉ vài giờ trước khi sinh. Dấu hiệu phổ biến nhất và được xem là đáng tin cậy là sự sụt giảm nhiệt độ cơ thể. Ngoài ra, chó mẹ thường có những thay đổi rõ rệt về hành vi như bồn chồn, tìm nơi kín đáo để làm ổ, và có thể bỏ ăn.
Những thay đổi này là hoàn toàn tự nhiên, do nội tiết tố trong cơ thể chó mẹ thay đổi để chuẩn bị cho việc sinh nở. Việc nhận biết sớm những dấu hiệu này giúp bạn có đủ thời gian để chuẩn bị không gian yên tĩnh, sạch sẽ và ấm áp cho chó mẹ sinh con, đồng thời theo dõi sát sao quá trình chuyển dạ.
Nhiệt Độ Cơ Thể Chó Giảm Trước Khi Đẻ Bao Lâu?
Một trong những dấu hiệu chó sắp đẻ đáng tin cậy nhất là nhiệt độ cơ thể giảm. Nhiệt độ bình thường của chó dao động từ 38.3°C đến 39.2°C (khoảng 101°F đến 102.5°F). Tuy nhiên, khoảng 12 đến 24 giờ trước khi bắt đầu quá trình chuyển dạ thực sự, nhiệt độ cơ thể chó mẹ thường giảm xuống dưới 38°C (khoảng 100°F), đôi khi chỉ còn 37.2°C – 37.8°C (khoảng 99°F – 100°F).
Sự sụt giảm nhiệt độ này là do nồng độ progesterone trong máu chó mẹ giảm mạnh, đây là một phần của quá trình chuẩn bị cho việc sinh nở. Để theo dõi chính xác, bạn nên đo nhiệt độ trực tràng cho chó mẹ hai lần mỗi ngày vào cùng một thời điểm trong tuần cuối của thai kỳ dự kiến. Hãy sử dụng nhiệt kế điện tử chuyên dụng cho động vật hoặc nhiệt kế thủy ngân bôi trơn đầu bằng vaseline và nhẹ nhàng đưa vào hậu môn khoảng 1-2 cm.
Tại Sao Chó Lại Cào Ổ Khi Sắp Đẻ?
Hành vi cào ổ, hay còn gọi là làm tổ (nesting), là một trong những dấu hiệu chó sắp đẻ rất phổ biến và bản năng. Chó mẹ sẽ bắt đầu tìm một nơi kín đáo, yên tĩnh và an toàn để chuẩn bị cho sự ra đời của các con. Cô ấy có thể cào, đào bới trên giường của bạn, thảm, hoặc bất kỳ vật liệu mềm mại nào mà cô ấy tìm thấy. Hành động này nhằm tạo ra một không gian ấm cúng và an toàn cho bản thân và đàn con sắp tới.
Hành vi cào ổ thường diễn ra trong khoảng 12-48 giờ trước khi chuyển dạ thực sự. Tùy thuộc vào từng con chó, mức độ “bận rộn” với việc làm tổ có thể khác nhau. Một số con chỉ cào vài lần rồi nằm xuống, trong khi những con khác có thể dành hàng giờ để sắp xếp chăn nệm hoặc đào bới liên tục. Nếu bạn đã chuẩn bị một không gian đẻ lý tưởng cho chó mẹ từ trước, cô ấy có nhiều khả năng sẽ chọn sử dụng nơi đó để làm tổ. Bạn có thể tìm hiểu thêm về chó cào ổ bao lâu thì đẻ để có cái nhìn chi tiết hơn về khoảng thời gian này.
Những Thay Đổi Hành Vi Nào Cần Lưu Ý Khi Chó Sắp Đẻ?
Bên cạnh việc cào ổ, có rất nhiều thay đổi hành vi khác thuộc nhóm dấu hiệu chó sắp đẻ mà bạn cần để ý. Những thay đổi này thường phản ánh sự lo lắng, bồn chồn và bản năng tìm nơi ẩn náu của chó mẹ.
- Bồn chồn và đi lại liên tục: Chó mẹ có thể không nằm yên một chỗ. Cô ấy sẽ đi lại quanh nhà, thở hổn hển, thay đổi tư thế nằm liên tục, hoặc thậm chí run rẩy nhẹ.
- Tìm nơi kín đáo: Chó mẹ sẽ tìm những góc khuất, gầm giường, tủ quần áo hoặc bất kỳ nơi nào cô ấy cảm thấy an toàn và riêng tư để chuẩn bị sinh.
- Mất hứng thú với thức ăn: Nhiều chó mẹ sẽ bỏ ăn hoàn toàn hoặc chỉ ăn rất ít trong vòng 24-48 giờ trước khi sinh.
- Trở nên quấn chủ hơn hoặc xa lánh: Một số chó mẹ sẽ tìm kiếm sự gần gũi, muốn bạn vuốt ve và ở bên cạnh. Ngược lại, một số khác lại muốn ở một mình và tránh né mọi người.
- Liếm láp vùng sinh dục: Chó mẹ sẽ thường xuyên liếm láp vùng âm hộ để giữ sạch sẽ và có thể do cảm giác khó chịu hoặc áp lực từ thai nhi.
- Thở hổn hển và rên nhẹ: Khi cơn co thắt bắt đầu (dù có thể bạn chưa nhìn thấy rõ), chó mẹ có thể thở dốc, thở hổn hển, và đôi khi rên nhẹ như thể đang khó chịu.
Những hành vi này đều là phản ứng bình thường của cơ thể chó mẹ khi quá trình chuyển dạ bắt đầu. Sự thay đổi hành vi này có thể khiến bạn lo lắng, nhưng hãy cố gắng giữ bình tĩnh và tạo không gian yên tĩnh cho cô ấy.
Những dấu hiệu về hành vi này có thể khác nhau giữa các cá thể chó và thậm chí giữa các lần mang thai của cùng một con chó. Quan sát kỹ và ghi lại những thay đổi bất thường so với hành vi thường ngày của chó mẹ là rất quan trọng.
Còn Những Dấu Hiệu Thay Đổi Ngoại Hình Nào Khác Cho Thấy Dấu Hiệu Chó Sắp Đẻ?
Ngoài hành vi và nhiệt độ, cơ thể chó mẹ cũng có những biến đổi vật lý rõ ràng là dấu hiệu chó sắp đẻ. Những thay đổi này liên quan trực tiếp đến việc chuẩn bị cho sự ra đời của đàn con.
Sưng Tuyến Vú và Chảy Sữa
Vài ngày hoặc thậm chí vài giờ trước khi sinh, tuyến vú của chó mẹ sẽ trở nên to và căng hơn. Đây là dấu hiệu cho thấy sữa non đang được tạo ra để sẵn sàng nuôi dưỡng đàn con. Bạn có thể nhẹ nhàng bóp thử núm vú, có thể thấy rỉ ra chất lỏng trong suốt hoặc hơi đục, đó chính là sữa non (colostrum). Tuy nhiên, không phải chó mẹ nào cũng chảy sữa rõ ràng trước khi sinh, đôi khi sữa chỉ xuất hiện khi đàn con bắt đầu bú.
Vùng Bụng Trở Nên Chùng Xuống
Khoảng 24-48 giờ trước khi sinh, bụng của chó mẹ có thể trông hơi chùng xuống hoặc “rơi” thấp hơn một chút. Điều này xảy ra khi các thai nhi di chuyển xuống vị trí chuẩn bị ra đời trong ống sinh. Bạn cũng có thể cảm nhận được sự di chuyển mạnh mẽ hơn của thai nhi ở giai đoạn này.
Chảy Dịch Âm Đạo
Một trong những dấu hiệu chó sắp đẻ gần nhất là sự xuất hiện của dịch nhầy từ âm hộ. Dịch này thường trong, không màu, hoặc có thể hơi hồng nhạt. Đây là nút nhầy cổ tử cung bong ra, báo hiệu cổ tử cung đang giãn nở để chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Lượng dịch này thường ít và bạn có thể thấy chó mẹ thường xuyên liếm sạch. Tuy nhiên, nếu dịch có màu xanh lá cây đậm, vàng bất thường, hoặc có mùi hôi, đó có thể là dấu hiệu của vấn đề và bạn cần liên hệ bác sĩ thú y ngay lập tức.
Sự Giãn Nở Của Vùng Âm Hộ
Vùng âm hộ của chó mẹ sẽ trở nên sưng nhẹ, mềm hơn và giãn nở hơn khi ngày sinh cận kề. Đây là sự chuẩn bị cuối cùng của cơ thể để mở đường cho các cún con chào đời.
Việc kết hợp quan sát các thay đổi về hành vi, đo nhiệt độ và kiểm tra các dấu hiệu vật lý này sẽ giúp bạn xác định thời điểm chó mẹ sắp đẻ chính xác hơn rất nhiều.
Cần Chuẩn Bị Gì Khi Thấy Chó Có Dấu Hiệu Sắp Đẻ?
Khi bạn bắt đầu nhận thấy những dấu hiệu chó sắp đẻ, đã đến lúc bạn cần hoàn tất việc chuẩn bị để đảm bảo quá trình sinh nở diễn ra thuận lợi và an toàn nhất có thể. Việc chuẩn bị chu đáo sẽ giảm bớt căng thẳng cho cả bạn và chó mẹ.
- Thiết lập ổ đẻ: Nếu chưa có, hãy chuẩn bị một “ổ đẻ” lý tưởng. Đó có thể là một chiếc hộp hoặc cũi lớn, đủ rộng để chó mẹ nằm duỗi thoải mái và có thành đủ cao để giữ ấm và ngăn các chó con mới sinh bò ra ngoài. Lót ổ bằng chăn mềm, khăn bông cũ hoặc giấy báo xé nhỏ. Đặt ổ đẻ ở nơi yên tĩnh, kín đáo, tránh gió lùa và xa nơi có nhiều người qua lại.
- Thu thập vật dụng cần thiết:
- Khăn sạch, khô để lau cho chó con sau khi sinh.
- Chỉ nha khoa hoặc chỉ cotton để buộc dây rốn (khử trùng trước).
- Kéo y tế nhỏ (khử trùng trước) để cắt dây rốn (chỉ cắt nếu chó mẹ không tự làm).
- Dung dịch sát trùng nhẹ (ví dụ: Povidone-iodine pha loãng) để sát trùng cuống rốn cho chó con.
- Cân nhỏ để cân chó con.
- Miếng lót thấm hút hoặc giấy báo dự phòng để thay lớp lót trong ổ đẻ khi bị bẩn.
- Đèn sưởi hoặc tấm sưởi (loại dùng cho thú cưng) để giữ ấm cho chó con (đặt ở một góc ổ, không phủ kín toàn bộ diện tích).
- Số điện thoại của bác sĩ thú y.
- Giữ không gian yên tĩnh: Hạn chế người lạ hoặc vật nuôi khác tiếp xúc với chó mẹ trong những ngày cuối thai kỳ và trong suốt quá trình sinh nở. Tạo không gian riêng tư nhất có thể.
- Theo dõi sát sao: Dành thời gian ở bên cạnh chó mẹ, nhưng không can thiệp trừ khi thực sự cần thiết. Sự hiện diện của bạn có thể mang lại sự an tâm cho cô ấy.
- Đảm bảo chó mẹ được thoải mái: Cung cấp nước sạch liên tục. Không ép chó mẹ ăn nếu cô ấy từ chối, nhưng hãy để sẵn thức ăn ở gần nếu cô ấy muốn ăn.
Chuẩn bị kỹ lưỡng giúp bạn đối phó tốt hơn với mọi tình huống có thể xảy ra trong quá trình sinh nở.
Khi Nào Thì Nên Gọi Bác Sĩ Thú Y?
Mặc dù việc sinh nở ở chó thường diễn ra suôn sẻ một cách tự nhiên, nhưng luôn có khả năng xảy ra biến chứng. Việc biết khi nào cần can thiệp hoặc liên hệ bác sĩ thú y là cực kỳ quan trọng để đảm bảo an toàn cho cả chó mẹ và đàn con. Đừng ngần ngại gọi cho bác sĩ thú y của bạn ngay khi bạn thấy bất kỳ dấu hiệu chó sắp đẻ bất thường nào hoặc nghi ngờ có vấn đề.
Dưới đây là một số trường hợp bạn phải gọi bác sĩ thú y:
- Quá 24 giờ sau khi nhiệt độ giảm xuống dưới 38°C mà chó mẹ vẫn chưa có dấu hiệu chuyển dạ rõ ràng (co thắt, rặn đẻ).
- Thời gian rặn đẻ kéo dài hơn 30-60 phút mà không có con nào ra đời. Điều này có thể cho thấy chó con bị kẹt trong ống sinh.
- Có dịch màu xanh lá cây đậm hoặc đen chảy ra từ âm hộ trước khi chó con đầu tiên ra đời. Dịch này có thể là dấu hiệu nhau thai đã bị tách khỏi tử cung, gây nguy hiểm cho thai nhi. Nếu dịch này xuất hiện sau khi chó con đầu tiên ra đời và có thêm các con khác vẫn đang được sinh ra, đó có thể là bình thường (nhau thai của con trước bị đẩy ra), nhưng nếu nó xuất hiện và không có con nào được sinh ra trong vòng vài giờ, hãy liên hệ bác sĩ ngay.
- Khoảng cách giữa các lần sinh quá lâu (thường quá 2-3 giờ giữa các con mà chó mẹ vẫn rặn).
- Chó mẹ biểu hiện đau đớn dữ dội, rên la nhiều, hoặc suy kiệt.
- Quá trình sinh nở kéo dài hơn 12-24 giờ tổng cộng.
- Bạn thấy một bộ phận cơ thể chó con bị kẹt một phần ở âm hộ và không ra hết sau vài lần rặn.
- Chảy máu quá nhiều từ âm hộ.
- Sau khi sinh xong tất cả các con (theo ước tính của bạn dựa trên siêu âm hoặc X-quang), chó mẹ vẫn còn rặn hoặc có dấu hiệu khó chịu. Có thể vẫn còn thai hoặc nhau thai sót lại.
- Bạn lo lắng hoặc không chắc chắn về bất kỳ điều gì đang xảy ra. Luôn tốt hơn là cẩn thận và hỏi ý kiến chuyên gia.
Việc trang bị kiến thức và chuẩn bị sẵn sàng số điện thoại của bác sĩ thú y sẽ giúp bạn xử lý tình huống một cách tự tin hơn. Đôi khi, chỉ một cuộc gọi nhanh để mô tả tình hình cũng đủ để bác sĩ đưa ra lời khuyên kịp thời. Nếu bạn quan tâm đến những vấn đề khẩn cấp hơn, bạn có thể tìm hiểu thêm về cách cứu chó con sắp chết, mặc dù chúng ta luôn hy vọng không bao giờ phải dùng đến kiến thức đó. Tuy nhiên, việc chuẩn bị tâm lý cho mọi tình huống là điều cần thiết của người chủ có trách nhiệm. Đôi khi, những dấu hiệu tưởng chừng đơn giản như bỏ ăn hay thay đổi hành vi lại có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, không chỉ riêng việc sinh nở. Chẳng hạn, những thay đổi đột ngột có thể khiến bạn liên tưởng đến dấu hiệu mèo sắp chết ở mèo, nhưng ở chó mang thai, những dấu hiệu này thường liên quan đến quá trình chuyển dạ sắp tới.
Bác sĩ Thú y Nguyễn Minh Tâm, một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong chăm sóc sinh sản cho thú cưng, chia sẻ: > “Việc theo dõi sát sao các dấu hiệu chó sắp đẻ là vô cùng quan trọng. Chủ nuôi nên ghi lại thời điểm nhiệt độ chó mẹ bắt đầu giảm và những thay đổi hành vi khác. Nếu bạn thấy chó mẹ rặn mạnh hơn 30 phút mà không có kết quả, hoặc có dịch màu xanh lá cây sẫm xuất hiện trước khi con đầu tiên ra đời, đừng chần chừ, hãy đưa chó mẹ đến phòng khám ngay lập tức. Can thiệp kịp thời có thể cứu sống cả mẹ và con.”
Lời khuyên từ chuyên gia càng củng cố thêm tầm quan trọng của việc nhận biết sớm và hành động đúng lúc.
Dấu Hiệu Chó Sắp Đẻ: Những Biến Đổi Chi Tiết Theo Từng Giai Đoạn
Quá trình chuyển dạ của chó thường được chia thành ba giai đoạn chính. Nhận biết các dấu hiệu chó sắp đẻ cụ thể trong từng giai đoạn sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn những gì đang diễn ra và chuẩn bị tâm lý phù hợp.
- Giai đoạn 1 (Giai đoạn mở cổ tử cung): Giai đoạn này có thể kéo dài từ 6 đến 12 giờ, đôi khi lên đến 24 giờ ở chó mẹ lần đầu mang thai. Các dấu hiệu bao gồm:
- Bồn chồn, lo lắng, tìm nơi ẩn náu.
- Thở hổn hển, rên nhẹ.
- Có thể nôn mửa.
- Mất hứng thú với thức ăn.
- Liếm láp vùng sinh dục.
- Nhiệt độ cơ thể giảm xuống mức thấp nhất.
- Xuất hiện dịch nhầy trong suốt hoặc hơi hồng từ âm hộ. Cổ tử cung bắt đầu giãn nở.
- Giai đoạn 2 (Giai đoạn rặn đẻ và sinh con): Giai đoạn này bắt đầu khi chó mẹ có những cơn co thắt tử cung mạnh mẽ và bắt đầu rặn để đẩy chó con ra ngoài.
- Cơn co thắt trở nên rõ ràng hơn, có thể nhìn thấy bụng chó mẹ co bóp.
- Chó mẹ nằm xuống, cong lưng và rặn mạnh.
- Chó con đầu tiên sẽ được sinh ra, thường đi kèm với túi ối.
- Khoảng cách giữa các lần sinh có thể dao động từ 30 phút đến 2 giờ. Giữa các lần sinh, chó mẹ thường nghỉ ngơi, liếm láp chó con mới sinh, cắn rách màng ối (nếu chưa vỡ) và cắn đứt dây rốn.
- Giai đoạn 3 (Đẩy nhau thai): Giai đoạn này xảy ra sau khi mỗi chó con được sinh ra. Nhau thai (placenta) sẽ được đẩy ra ngoài theo.
- Thường thì mỗi chó con có một nhau thai. Chó mẹ có thể ăn nhau thai. Mặc dù đây là hành vi bản năng, nhưng không nên cho chó mẹ ăn quá nhiều nhau thai vì có thể gây nôn hoặc tiêu chảy.
- Quan trọng là phải đếm số lượng nhau thai để đảm bảo không có cái nào bị sót lại trong tử cung, vì nhau thai sót lại có thể gây nhiễm trùng.
Toàn bộ quá trình sinh nở có thể kéo dài vài giờ. Một điều thú vị là quá trình đẻ của mèo cũng có những giai đoạn tương tự, nhưng thời gian có thể khác. Nếu bạn tò mò về thời gian này ở loài mèo, bạn có thể tham khảo bài viết mèo đẻ trong bao lâu thì xong. Hiểu rõ từng giai đoạn giúp bạn theo dõi sát sao và nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường cần can thiệp y tế.
Tổng Kết: Nắm Vững Dấu Hiệu Chó Sắp Đẻ Để Chăm Sóc Tốt Nhất
Việc nắm vững những dấu hiệu chó sắp đẻ là chìa khóa giúp bạn chuẩn bị chu đáo và hỗ trợ chó mẹ một cách tốt nhất trong giai đoạn quan trọng này. Từ việc theo dõi sự sụt giảm nhiệt độ cơ thể, quan sát hành vi làm ổ bồn chồn, đến nhận biết các thay đổi vật lý như sưng tuyến vú hay chảy dịch âm đạo, mỗi tín hiệu đều mang ý nghĩa riêng.
Hãy nhớ rằng, sự bình tĩnh và chuẩn bị kỹ lưỡng của bạn sẽ là nguồn động viên lớn cho chó mẹ. Tạo một không gian yên tĩnh, sạch sẽ và an toàn, chuẩn bị sẵn sàng các vật dụng cần thiết và luôn có số điện thoại của bác sĩ thú y bên cạnh. Hầu hết các ca sinh nở đều diễn ra thuận lợi, nhưng việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường và biết khi nào cần tìm kiếm sự trợ giúp chuyên nghiệp là điều không thể thiếu để đảm bảo an toàn tối đa.
Quan sát chú chó mẹ yêu quý của bạn vượt cạn thành công và chào đón những chú cún con bé bỏng ra đời chắc chắn sẽ là một trải nghiệm tuyệt vời và đáng nhớ. Hy vọng với cẩm nang chi tiết về dấu hiệu chó sắp đẻ này, bạn sẽ cảm thấy tự tin hơn rất nhiều khi đồng hành cùng cô ấy trong hành trình thiêng liêng này. Chúc bạn và đàn cún sắp chào đời mọi điều tốt đẹp! Đừng ngần ngại chia sẻ kinh nghiệm của bạn dưới phần bình luận nhé!