À, một câu hỏi mà Shop Thú Cưng nhận được khá nhiều từ các bạn chủ nuôi, đặc biệt là những ai mới đón một bé cún cái về nhà: liệu Chó Có Tới Tháng Không như con người chúng ta? Nhiều bạn thấy bé cún nhà mình bỗng dưng có dịch tiết màu đỏ hoặc hồng nhạt ở vùng kín, đi kèm với sự thay đổi hành vi và lo lắng không biết đây là dấu hiệu gì. Đừng lo lắng nhé, bài viết này sẽ giải đáp tường tận vấn đề này, giúp bạn hiểu rõ hơn về chu kỳ sinh sản tự nhiên của cún cưng và cách chăm sóc bé tốt nhất trong giai đoạn đặc biệt này.
Thực ra, để trả lời thẳng thắn câu hỏi “chó có tới tháng không“, thì về mặt sinh học, chó không có “chu kỳ kinh nguyệt” giống như con người. Cái mà chúng ta thường gọi là “tới tháng” ở chó cái thực chất là giai đoạn Proestrus và một phần của Estrus trong “chu kỳ salo” hay “chu kỳ động dục”. Đây là quá trình hoàn toàn tự nhiên, báo hiệu rằng chó cái đang sẵn sàng cho việc sinh sản.
Chu Kỳ Salo Ở Chó Là Gì?
Chu kỳ salo, hay còn gọi là chu kỳ động dục hoặc chu kỳ sinh sản, là quá trình sinh lý tự nhiên xảy ra ở chó cái trưởng thành chưa triệt sản. Đây là thời điểm cơ thể chó cái chuẩn bị cho việc mang thai. Chu kỳ này khác biệt đáng kể so với chu kỳ kinh nguyệt ở người, đặc biệt là về mục đích và quá trình diễn ra. Ở người, kinh nguyệt là sự bong tróc niêm mạc tử cung khi không có thai; còn ở chó, “chảy máu” là dấu hiệu của sự chuẩn bị cho rụng trứng và sẵn sàng giao phối.
Chu kỳ salo ở chó bao gồm bốn giai đoạn chính: Proestrus, Estrus, Diestrus và Anestrus. Mỗi giai đoạn có những đặc điểm riêng về nội tiết tố, sinh lý và hành vi.
Chó Có Tới Tháng Không? Hiểu Về Giai Đoạn Chảy Máu (Proestrus)
Câu trả lời cho việc chó có tới tháng không nằm ở giai đoạn Proestrus của chu kỳ salo. Giai đoạn này kéo dài trung bình khoảng 9 ngày (có thể từ 3 đến 17 ngày).
Đây là giai đoạn đầu tiên của chu kỳ salo, khi cơ thể chó cái bắt đầu thay đổi nội tiết tố để chuẩn bị cho việc rụng trứng. Dấu hiệu rõ ràng nhất là sự sưng tấy của âm hộ và xuất hiện dịch tiết.
Dịch tiết này ban đầu có thể có màu đỏ tươi, sau đó chuyển sang màu hồng nhạt hoặc hơi nâu. Lượng dịch tiết có thể khác nhau ở mỗi cá thể, từ rất ít (khó nhận biết) đến khá nhiều. Điều quan trọng cần lưu ý là trong giai đoạn Proestrus, chó cái sẽ thu hút chó đực nhưng thường không cho phép giao phối. Nó có thể gầm gừ hoặc ngồi xuống khi chó đực cố gắng tiếp cận.
Dấu Hiệu Nhận Biết Chó Đang Trong Chu Kỳ Salo
Ngoài việc có dịch tiết màu đỏ hoặc hồng nhạt (dấu hiệu dễ khiến chủ nuôi nghĩ rằng chó có tới tháng không), chó cái trong chu kỳ salo còn có nhiều biểu hiện khác:
- Âm hộ sưng to và đỏ lên: Đây là dấu hiệu nhận biết sớm và rõ ràng.
- Liếm bộ phận sinh dục nhiều hơn: Chó cái sẽ thường xuyên liếm âm hộ để giữ vệ sinh.
- Bồn chồn, lo lắng hoặc dễ cáu kỉnh: Sự thay đổi nội tiết tố có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của bé.
- Đi tiểu thường xuyên hơn hoặc đánh dấu lãnh thổ: Nước tiểu chứa pheromone thu hút chó đực.
- Thu hút chó đực: Đây là dấu hiệu rõ rệt nhất. Chó đực ở gần sẽ bắt đầu quan tâm đặc biệt đến chó cái đang salo.
- Hành vi “cờ đuôi” (flagging): Khi được vuốt ve hoặc khi có chó đực ở gần, chó cái có thể lệch đuôi sang một bên để bộc lộ âm hộ (điều này thường rõ rệt hơn ở giai đoạn Estrus, nhưng có thể bắt đầu từ cuối Proestrus).
Việc nắm rõ những dấu hiệu này giúp bạn dễ dàng nhận biết khi nào bé cún nhà mình đang “tới thời kỳ” và có cách chăm sóc phù hợp.
Chu Kỳ Salo Ở Chó Cái Kéo Dài Bao Lâu?
Toàn bộ chu kỳ salo (gồm cả giai đoạn không động dục giữa các kỳ) thường kéo dài khoảng 6-7 tháng, nghĩa là chó cái thường salo 2 lần mỗi năm. Tuy nhiên, khoảng thời gian này có thể thay đổi tùy thuộc vào giống chó, kích thước và sức khỏe tổng thể của từng cá thể.
Riêng giai đoạn có dấu hiệu rõ rệt (Proestrus và Estrus) thường kéo dài từ 2 đến 4 tuần.
- Proestrus (Giai đoạn chuẩn bị): Khoảng 9 ngày (dịch tiết xuất hiện, âm hộ sưng, thu hút đực nhưng chưa cho giao phối).
- Estrus (Giai đoạn động dục): Khoảng 9 ngày (giai đoạn rụng trứng và sẵn sàng cho giao phối). Dịch tiết có thể nhạt màu hơn hoặc trong hơn, âm hộ mềm hơn. Chó cái sẽ chủ động tiếp nhận chó đực.
Sau hai giai đoạn này là Diestrus (cơ thể trở lại trạng thái bình thường hoặc phát triển thai nếu được phối giống) và Anestrus (giai đoạn nghỉ ngơi giữa các kỳ salo, kéo dài vài tháng).
Lần Salo Đầu Tiên Ở Chó Thường Vào Lúc Nào?
Lần salo đầu tiên, hay còn gọi là “lần tới tháng đầu tiên” nếu bạn vẫn thắc mắc chó có tới tháng không theo cách gọi quen thuộc, thường xảy ra khi chó cái đạt đến độ tuổi dậy thì.
Tuổi dậy thì ở chó cái rất đa dạng, phụ thuộc nhiều vào giống và kích thước:
- Các giống chó nhỏ (như Poodle, Chihuahua): Có thể salo lần đầu sớm, khoảng 6-8 tháng tuổi. Ví dụ như với giống chó poodle đen giá bao nhiêu là một câu hỏi được nhiều người quan tâm, thì chó Poodle cái thường bắt đầu chu kỳ khá sớm.
- Các giống chó trung bình: Thường salo lần đầu khoảng 8-12 tháng tuổi.
- Các giống chó lớn và khổng lồ (như Great Dane, Newfoundland): Có thể salo lần đầu muộn hơn, từ 12-18 tháng tuổi, thậm chí có con đến 24 tháng. Giống như việc xác định tuổi phù hợp để tắm cho các bé cún non, câu hỏi về chó con bao nhiêu ngày thì tắm được cũng đòi hỏi sự hiểu biết về giai đoạn phát triển của chúng. Tương tự, lần salo đầu tiên đánh dấu một cột mốc phát triển quan trọng.
Điều quan trọng là lần salo đầu tiên không nhất thiết có nghĩa là chó cái đã hoàn toàn trưởng thành về thể chất và hành vi để sinh sản.
Chó Cái Salo Bao Lâu Một Lần?
Như đã đề cập ở trên, hầu hết chó cái salo khoảng 6-7 tháng một lần, tức là 2 lần mỗi năm. Đây là tần suất phổ biến nhất.
Tuy nhiên:
- Một số giống chó cổ xưa hoặc các giống chó vùng cực (như Basenji, Husky) chỉ salo 1 lần mỗi năm.
- Các giống chó nhỏ có thể có chu kỳ ngắn hơn, dưới 6 tháng.
- Các giống chó lớn có thể có chu kỳ dài hơn.
- Khi chó cái già đi, chu kỳ salo có thể trở nên bất thường hơn, khoảng cách giữa các lần salo dài ra. Chó cái không có “mãn kinh” như phụ nữ, chúng có thể vẫn salo (dù không thường xuyên) cho đến cuối đời, nhưng khả năng sinh sản giảm dần.
Việc theo dõi chu kỳ của bé cún nhà bạn là rất quan trọng để chủ động chăm sóc và phòng tránh các vấn đề không mong muốn.
{width=800 height=606}
Chăm Sóc Chó Cái Đang Salo: Những Điều Cần Lưu Ý
Giai đoạn salo của chó cái đòi hỏi sự chú ý và chăm sóc đặc biệt từ chủ nuôi. Đây là lúc bạn cần quan tâm nhiều hơn đến sức khỏe và hành vi của bé.
1. Vệ Sinh
- Giữ sạch sẽ: Dịch tiết trong giai đoạn Proestrus và Estrus có thể dây bẩn ra sàn nhà, đồ đạc. Bạn có thể dùng khăn ẩm hoặc giấy lau chuyên dụng cho thú cưng để làm sạch khu vực âm hộ cho bé thường xuyên.
- Sử dụng tã/bỉm cho chó: Đây là giải pháp hiệu quả để giữ vệ sinh cho nhà cửa. Có nhiều loại tã dành riêng cho chó cái đang salo, vừa vặn và thoải mái cho bé. Hãy chọn loại có độ thấm hút tốt và thay thường xuyên.
- Vệ sinh chỗ nằm: Giặt giũ chăn nệm, thảm trải sàn nơi chó nằm thường xuyên để loại bỏ mùi và vi khuẩn.
2. Quản Lý Hành Vi và Ngăn Ngừa Mang Thai Ngoài Ý Muốn
- Giám sát chặt chẽ: Tuyệt đối không để chó cái đang salo ở ngoài sân một mình hoặc đi dạo không dây xích. Mùi của chó cái đang salo có thể thu hút chó đực từ rất xa.
- Cách ly chó đực: Nếu trong nhà có cả chó đực chưa triệt sản, bạn cần cách ly hoàn toàn chó cái đang salo khỏi chúng trong suốt chu kỳ. Chó đực có thể trở nên rất kiên trì và tìm mọi cách để tiếp cận chó cái. Ngay cả giống chó nhật lai bắc kinh hiền lành cũng có thể có hành vi thay đổi khi chó cái salo.
- Đi dạo cẩn thận: Khi dắt chó đi dạo, chọn thời điểm ít chó khác qua lại, luôn dùng dây xích và giữ bé ở gần bạn. Cẩn thận với những con chó đực đi lạc hoặc không có chủ.
- Huấn luyện: Duy trì việc huấn luyện cơ bản để chó nghe lời bạn trong mọi tình huống, đặc biệt khi có sự phân tâm từ chó đực.
3. Sức Khỏe và Dinh Dưỡng
- Dinh dưỡng: Cung cấp chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để hỗ trợ cơ thể trong giai đoạn này.
- Theo dõi sức khỏe: Quan sát các dấu hiệu bất thường như dịch tiết có mùi hôi, màu sắc lạ, lượng quá nhiều, chó bỏ ăn, lừ đừ. Đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc các vấn đề sức khỏe khác.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ thú y: Nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về chu kỳ salo của chó hoặc muốn thảo luận về việc triệt sản, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y.
Có Nên Cho Chó Cái Phối Giống Trong Lần Salo Đầu Tiên?
Câu hỏi này thường đi kèm với băn khoăn chó có tới tháng không và khi nào chúng sẵn sàng làm mẹ. Mặc dù chó cái có thể mang thai ngay trong lần salo đầu tiên, nhưng hầu hết các bác sĩ thú y và chuyên gia khuyến cáo KHÔNG nên cho chó cái phối giống ở lần salo đầu tiên.
Tại sao vậy?
Lần salo đầu tiên thường xảy ra khi chó cái mới đạt đến độ tuổi dậy thì, cơ thể chưa phát triển hoàn toàn về mặt thể chất. Việc mang thai và sinh nở ở giai đoạn này có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của cả chó mẹ và đàn con.
Ngoài ra, chó cái ở lần salo đầu tiên còn rất non nớt về hành vi và kinh nghiệm làm mẹ. Chúng có thể gặp khó khăn trong việc chăm sóc con hoặc gặp stress.
Thời điểm lý tưởng để cho chó cái phối giống (nếu bạn có kế hoạch nhân giống có trách nhiệm) thường là từ lần salo thứ hai hoặc thứ ba trở đi, khi bé đã trưởng thành hơn về cả thể chất lẫn tinh thần.
Triệt Sản Cho Chó Cái: Giải Pháp Lâu Dài
Đối với những chủ nuôi không có kế hoạch nhân giống, việc triệt sản cho chó cái (phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng và tử cung) là một giải pháp được khuyến khích rộng rãi.
Triệt sản mang lại nhiều lợi ích đáng kể:
- Loại bỏ hoàn toàn chu kỳ salo: Điều này có nghĩa là bạn sẽ không còn phải lo lắng về việc chó có tới tháng không, dịch tiết, sự thu hút chó đực hay nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.
- Giảm nguy cơ mắc bệnh: Triệt sản trước lần salo đầu tiên hoặc lần salo thứ hai giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc các bệnh ung thư tuyến vú (một loại ung thư phổ biến và nguy hiểm ở chó cái lớn tuổi).
- Ngăn ngừa viêm tử cung: Viêm tử cung (Pyometra) là một bệnh nhiễm trùng tử cung nghiêm trọng, có thể đe dọa tính mạng, thường xảy ra ở chó cái chưa triệt sản khi già đi. Triệt sản loại bỏ hoàn toàn nguy cơ này.
- Ổn định hành vi: Triệt sản có thể giúp giảm một số hành vi liên quan đến nội tiết tố như bồn chồn, hung hăng (trong một số trường hợp).
- Giảm số lượng chó đi lạc/không nơi nương tựa: Việc kiểm soát sinh sản góp phần giảm tình trạng chó bị bỏ rơi.
Thời điểm triệt sản lý tưởng thường được bác sĩ thú y tư vấn dựa trên giống, kích thước và tình trạng sức khỏe cụ thể của từng bé cún. Nhiều bác sĩ khuyến nghị triệt sản trước lần salo đầu tiên để đạt hiệu quả phòng bệnh cao nhất, nhưng đối với các giống chó lớn, đôi khi nên chờ đến sau lần salo đầu tiên để hệ xương phát triển hoàn chỉnh hơn. Việc bạn có nên triệt sản cho chó hay không là một quyết định quan trọng, cần được cân nhắc kỹ lưỡng sau khi tham khảo ý kiến chuyên môn.
{width=800 height=536}
Chuyên Gia Nói Gì Về Chu Kỳ Salo Của Chó?
Chúng tôi đã trao đổi với Bác sĩ Thú y Nguyễn Thị Mai Anh, người có nhiều năm kinh nghiệm làm việc tại một phòng khám uy tín ở Hà Nội, về vấn đề này. Bác sĩ Mai Anh chia sẻ:
“Câu hỏi ‘chó có tới tháng không’ là rất phổ biến. Tôi luôn giải thích cho chủ nuôi hiểu rằng đây là một quá trình sinh lý hoàn toàn khác với kinh nguyệt ở người. Dấu hiệu chảy máu chỉ là một phần nhỏ của chu kỳ salo. Điều quan trọng nhất là chủ nuôi cần nhận biết đúng giai đoạn để chăm sóc bé cún, ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn và đặc biệt là cân nhắc việc triệt sản nếu không có kế hoạch nhân giống. Triệt sản không chỉ giúp bạn yên tâm hơn trong việc quản lý chu kỳ salo mà còn là một khoản đầu tư quan trọng cho sức khỏe lâu dài của bé cún cưng.”
Lời khuyên từ chuyên gia càng khẳng định tầm quan trọng của việc tìm hiểu kỹ về chu kỳ sinh sản ở chó cái và các lựa chọn chăm sóc phù hợp.
Đối với những người mới bắt đầu tìm hiểu về thế giới thú cưng, việc hiểu rõ các khía cạnh sức khỏe, hành vi, và thậm chí là những điều tưởng chừng đơn giản như đặt tên cho thú cưng sao cho phù hợp với cá tính của bé, đều là những bước quan trọng trên hành trình làm chủ nuôi có trách nhiệm. Hay những thắc mắc phổ biến khác như liệu lông mèo có hại không cũng cho thấy sự quan tâm sâu sắc của chủ nuôi đến sức khỏe của cả gia đình và thú cưng. Việc tìm hiểu thông tin chính xác từ các nguồn đáng tin cậy như Shop Thú Cưng là vô cùng cần thiết.
Tóm Lại: Chó Có Tới Tháng Không?
Vậy là bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi chó có tới tháng không rồi đúng không nào? Chó cái không có kinh nguyệt theo đúng nghĩa như con người, thay vào đó là chu kỳ salo (động dục). Giai đoạn có dịch tiết màu đỏ/hồng nhạt mà bạn quan sát được là giai đoạn Proestrus, báo hiệu bé cún đang bước vào chu kỳ sinh sản.
Việc hiểu rõ chu kỳ này, nhận biết các dấu hiệu, biết cách chăm sóc bé cún trong giai đoạn salo và cân nhắc các lựa chọn như triệt sản sẽ giúp bạn trở thành một người chủ nuôi tuyệt vời, đảm bảo sức khỏe và hạnh phúc cho cún cưng của mình.
{width=800 height=576}
Hãy luôn chú ý đến bé cún nhà mình, quan sát những thay đổi nhỏ nhất và đừng ngần ngại tham khảo ý kiến của bác sĩ thú y khi cần nhé! Chia sẻ bài viết này nếu bạn thấy hữu ích và đừng quên theo dõi blog của Shop Thú Cưng để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích về chăm sóc thú cưng!