Nuôi chó mẹ sắp sinh là một trải nghiệm đầy cảm xúc, vừa hồi hộp chờ đón những chú cún nhỏ đáng yêu, vừa lo lắng không biết quá trình “vượt cạn” của mẹ có suôn sẻ không. Một trong những câu hỏi khiến nhiều chủ nuôi băn khoăn nhất chính là Chó Rặn đẻ Bao Lâu thì an toàn và khi nào cần can thiệp. Bạn có đang nuôi một cô chó sắp làm mẹ và trăn trở về điều này? Nếu vậy, bạn đang ở đúng nơi rồi đấy.
Việc chuẩn bị đón đàn con sắp chào đời không chỉ bao gồm tổ ấm ấm cúng mà còn là việc hiểu rõ quá trình chuyển dạ, sinh nở để có sự hỗ trợ kịp thời. Bên cạnh đó, việc tìm hiểu về sữa cho chó con mới đẻ cũng quan trọng không kém để đảm bảo dinh dưỡng tốt nhất cho các bé sau khi chào đời. Quá trình sinh nở ở chó, hay còn gọi là chuyển dạ, là một chuỗi các sự kiện phức tạp nhưng thường diễn ra tự nhiên. Tuy nhiên, việc nắm vững các giai đoạn và dấu hiệu bình thường, đặc biệt là thời gian chó rặn đẻ bao lâu cho mỗi cún, sẽ giúp bạn bình tĩnh và chủ động hơn nếu có vấn đề xảy ra.
Quá Trình Chuyển Dạ Ở Chó Gồm Những Giai Đoạn Nào?
Quá trình sinh nở của chó thường chia làm ba giai đoạn chính: chuẩn bị, rặn đẻ và tống nhau thai. Hiểu rõ từng giai đoạn giúp bạn nhận biết các dấu hiệu và biết khi nào cần can thiệp.
Giai đoạn đầu tiên là giai đoạn chuẩn bị (Stage 1). Đây là lúc tử cung bắt đầu co thắt nhẹ, cổ tử cung giãn nở để chuẩn bị cho việc đẩy thai ra ngoài. Giai đoạn này thường kéo dài từ 6 đến 12 tiếng, đôi khi có thể lên tới 24 giờ ở chó lần đầu mang thai. Dấu hiệu nhận biết là chó mẹ sẽ trở nên bồn chồn, thở gấp, cào ổ, hoặc bỏ ăn. Thân nhiệt của chó thường giảm xuống dưới 37.8°C (100°F) khoảng 12-24 giờ trước khi chuyển sang giai đoạn tiếp theo.
Giai đoạn thứ hai là giai đoạn rặn đẻ và sinh cún con (Stage 2). Đây là giai đoạn mà hầu hết chủ nuôi quan tâm nhất, nơi câu hỏi “chó rặn đẻ bao lâu” trở nên cấp thiết. Trong giai đoạn này, các cơn co thắt tử cung sẽ mạnh hơn và thường xuyên hơn, kết hợp với sự “rặn” của chó mẹ để đẩy cún con qua đường sinh sản. Mỗi cún con sẽ được sinh ra trong giai đoạn này.
Giai đoạn thứ ba là giai đoạn tống nhau thai (Stage 3). Sau khi mỗi cún con được sinh ra, nhau thai tương ứng sẽ được tống ra ngoài. Thường thì nhau thai sẽ ra ngay sau cún con, hoặc đôi khi sau 2-3 cún con mới ra một loạt nhau thai. Chó mẹ thường sẽ tự ăn nhau thai này.
Chó Rặn Đẻ Bao Lâu Là Bình Thường Cho Một Lần Sinh?
Giai đoạn rặn đẻ (giai đoạn 2) là khi chó mẹ bắt đầu co bóp mạnh để đẩy cún con ra ngoài. Thời gian rặn cho mỗi cún con thường không kéo dài quá 30 phút nếu mọi thứ diễn ra bình thường.
Đối với mỗi cún con, bạn sẽ thấy chó mẹ có những cơn rặn mạnh và rõ rệt. Nếu chó mẹ rặn tích cực, liên tục và mạnh mẽ, thời gian để sinh ra một cún con khỏe mạnh thường chỉ mất khoảng 5 đến 30 phút. Đôi khi, trong những phút đầu tiên, cún con đã có thể xuất hiện ở cửa âm đạo. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là giai đoạn 2, tức là toàn bộ quá trình rặn đẻ để sinh ra tất cả các cún con, có thể kéo dài nhiều giờ, thậm chí tới 12-24 tiếng. Bởi vì giữa các lần sinh cún con, chó mẹ sẽ có khoảng thời gian nghỉ ngơi.
Dấu Hiệu Nào Cho Thấy Chó Mẹ Đang Rặn Đẻ?
Dấu hiệu rõ nhất là chó mẹ bắt đầu có những cơn co thắt mạnh ở bụng, lưng cong lên, và cố gắng đẩy bằng lực. Bạn sẽ thấy chó thở gấp, có thể rên rỉ nhẹ.
Những dấu hiệu này là biểu hiện của việc các cơn co bóp tử cung đang hoạt động hết công suất. Chó mẹ có thể ngồi xổm, nằm nghiêng hoặc đứng khi rặn. Bạn cũng có thể thấy dịch nhầy từ âm đạo, hoặc túi ối chứa cún con xuất hiện ở cửa âm đạo trước khi chó mẹ rặn mạnh hơn để đẩy ra ngoài.
Khoảng Cách Giữa Mỗi Lần Chó Rặn Đẻ Và Sinh Cún Con Là Bao Lâu?
Sau khi sinh một cún con và nhau thai, chó mẹ thường sẽ có một khoảng nghỉ ngơi. Khoảng nghỉ này có thể kéo dài từ vài phút đến 1-2 tiếng, trước khi cơn rặn tiếp theo xuất hiện.
Trong khoảng nghỉ này, chó mẹ thường liếm sạch cún con vừa sinh, cắn dây rốn (nếu chưa rụng), và có thể bắt đầu cho cún bú. Chó mẹ trông sẽ khá thoải mái và bình tĩnh trong thời gian này. Khoảng nghỉ này là hoàn toàn bình thường và cần thiết để chó mẹ lấy lại sức cho lần rặn đẻ tiếp theo. Đừng vội lo lắng nếu thấy chó mẹ nghỉ ngơi giữa các lần sinh, miễn là cô ấy vẫn tỉnh táo và không có dấu hiệu đau đớn hoặc rặn yếu không hiệu quả.
Việc theo dõi sức khỏe tổng thể của chó mẹ trước và trong quá trình mang thai là vô cùng quan trọng. Điều này bao gồm cả việc kiểm tra các chỉ số sức khỏe cơ bản, thậm chí là những kiến thức tưởng chừng đơn giản nhưng cần thiết như chó có bao nhiêu răng khi trưởng thành, để nhận biết sớm bất kỳ dấu hiệu bất thường nào có thể ảnh hưởng đến sức khỏe chung và khả năng sinh sản của chó mẹ.
Khi Nào Cần Gọi Bác Sĩ Thú Y? Dấu Hiệu Rặn Đẻ Bất Thường Ở Chó
Bạn cần liên hệ bác sĩ thú y ngay lập tức nếu chó mẹ rặn đẻ mạnh và liên tục trong hơn 30 phút mà không có cún con nào ra, hoặc có một khoảng nghỉ giữa các lần sinh quá 2 tiếng mà chó có vẻ mệt mỏi hoặc vẫn có cơn rặn yếu.
Đây là những tình huống khẩn cấp cần được can thiệp y tế. Sinh đẻ khó (dystocia) có thể xảy ra vì nhiều lý do, từ kích thước thai quá lớn, vị trí thai bất thường, đến tử cung co bóp yếu hoặc cạn kiệt sức.
Dưới đây là các dấu hiệu cảnh báo quan trọng mà bạn cần ghi nhớ:
- Chó mẹ rặn mạnh và liên tục trong hơn 30 phút mà không thấy cún con nào ra: Đây là dấu hiệu rõ ràng có thể có tắc nghẽn hoặc vấn đề nghiêm trọng.
- Xuất hiện dịch tiết màu xanh lá cây hoặc đen từ âm đạo trước khi cún con đầu tiên được sinh ra: Dịch màu này thường là nhau thai bị bong sớm, cho thấy nhau thai của một hoặc nhiều cún con đã tách khỏi tử cung, và cún con đó cần được sinh ra nhanh chóng. Nếu nó xuất hiện sau khi cún con đầu tiên đã ra, thì có thể là nhau thai của cún đó và ít đáng lo hơn (nhưng vẫn cần theo dõi).
- Thời gian nghỉ giữa các lần sinh kéo dài hơn 2 tiếng mà chó mẹ vẫn có dấu hiệu rặn yếu hoặc mệt mỏi: Điều này có thể chỉ ra tử cung đã cạn kiệt sức hoặc có vật cản.
- Chó mẹ biểu hiện đau đớn dữ dội: Rên rỉ, cắn vào hông, la hét bất thường.
- Chó mẹ có vẻ cực kỳ mệt mỏi, run rẩy, hoặc suy sụp tinh thần: Đây là dấu hiệu choáng hoặc kiệt sức.
- Chảy máu nhiều từ âm đạo.
- Giai đoạn 1 kéo dài hơn 24 tiếng mà không có dấu hiệu chuyển sang giai đoạn 2.
Nếu chó của bạn đã rặn mạnh, tích cực trong hơn 30 phút mà vẫn chưa sinh được cún con nào, hoặc đã hơn 2 tiếng kể từ cún con cuối cùng được sinh ra mà vẫn còn thai trong bụng và chó mẹ có dấu hiệu mệt mỏi hoặc rặn yếu, hãy NHANH CHÓNG liên hệ với bác sĩ thú y. Đừng chần chừ!
Tuổi tác và tình trạng sức khỏe của chó mẹ đóng vai trò lớn trong việc quá trình sinh nở có thuận lợi hay không. Giống như con người, chó cũng có những giai đoạn phát triển nhất định trong cuộc đời, và việc hiểu rõ tuổi chó so với tuổi người có thể giúp bạn đánh giá được độ “trưởng thành” và sức khỏe tổng thể của chó mẹ khi mang thai, từ đó có sự chuẩn bị và chăm sóc tốt hơn.
Làm Thế Nào Để Hỗ Trợ Chó Mẹ Trong Quá Trình Sinh Nở?
Điều quan trọng nhất là tạo không gian yên tĩnh, ấm áp, sạch sẽ cho chó mẹ, chỉ quan sát từ xa và can thiệp khi thực sự cần thiết hoặc có dấu hiệu bất thường.
Bạn không cần phải “đỡ đẻ” cho chó mẹ như cách con người hỗ trợ nhau. Bản năng của chó rất mạnh mẽ. Sự hiện diện quá sát sao hoặc cố gắng giúp đỡ khi không cần thiết có thể khiến chó mẹ căng thẳng và làm chậm hoặc ngừng quá trình sinh nở.
Dưới đây là những việc bạn nên làm:
- Chuẩn bị ổ đẻ: Một không gian kín đáo, yên tĩnh, ấm áp, lót bằng khăn sạch hoặc vật liệu dễ thay thế. Giới thiệu ổ đẻ cho chó mẹ làm quen vài tuần trước ngày dự sinh.
- Quan sát từ xa: Giữ khoảng cách, chỉ theo dõi các dấu hiệu chuyển dạ và thời gian chó rặn đẻ bao lâu cho mỗi cún.
- Có sẵn dụng cụ cần thiết: Khăn sạch, chỉ nha khoa không mùi (để buộc dây rốn nếu cần), kéo vô trùng (để cắt dây rốn nếu chó mẹ không tự làm và bạn được hướng dẫn bởi bác sĩ thú y), cân tiểu ly để cân cún con.
- Giữ liên lạc với bác sĩ thú y: Thông báo về ngày dự sinh và hỏi xem họ có sẵn sàng hỗ trợ khẩn cấp không. Biết số điện thoại và địa chỉ phòng khám gần nhất.
- Giữ bình tĩnh: Năng lượng của bạn có thể ảnh hưởng đến chó mẹ. Sự bình tĩnh của bạn giúp chó mẹ cảm thấy an toàn.
- Ghi chép: Ghi lại thời gian sinh mỗi cún con, màu sắc nhau thai, và giới tính (nếu xác định được). Điều này rất hữu ích cho bác sĩ thú y nếu cần tư vấn.
Việc chuẩn bị ổ đẻ sạch sẽ, yên tĩnh không chỉ tạo sự thoải mái cho chó mẹ mà còn giảm thiểu nguy cơ nhiễm bệnh cho cả mẹ và đàn con non nớt. Đảm bảo môi trường sống không có ký sinh trùng là ưu tiên hàng đầu; bạn có thể tham khảo cách tiêu diệt ve chó và các loại ký sinh trùng khác để giữ cho không gian sống của chó mẹ luôn an toàn trong thời kỳ mang thai và sau sinh.
“Nhiều chủ nuôi rất lo lắng và muốn giúp đỡ ngay lập tức, nhưng lời khuyên của tôi là hãy tin tưởng vào bản năng của chó mẹ. Hầu hết các ca sinh nở diễn ra tự nhiên. Vai trò của bạn là người quan sát tinh ý, chuẩn bị sẵn sàng và chỉ can thiệp hoặc gọi chuyên gia khi thực sự thấy các dấu hiệu bất thường đã được đề cập,” Bác sĩ Lê Văn An, chuyên gia về sinh sản vật nuôi chia sẻ.
Chuyện Gì Xảy Ra Sau Khi Cún Con Chào Đời?
Sau khi mỗi cún con được sinh ra, chó mẹ thường sẽ tự cắn dây rốn và nhau thai sẽ được tống ra ngoài (giai đoạn 3). Chó mẹ sẽ liếm sạch và kích thích cún con thở.
Chó mẹ sẽ liếm mạnh mẽ để làm sạch màng ối còn sót lại trên cún con và kích thích tuần hoàn máu. Điều này cũng giúp cún con bắt đầu thở và di chuyển. Cún con khỏe mạnh sẽ nhanh chóng tìm đến bầu vú mẹ để bú sữa non. Đảm bảo tất cả cún con đều được bú sữa non trong vòng 12-24 giờ đầu tiên là cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe và hệ miễn dịch của chúng.
Lời Kết: Theo Dõi Chó Mẹ Rặn Đẻ Thông Thái
Hiểu rõ quá trình chuyển dạ và biết chó rặn đẻ bao lâu là bình thường hay bất thường là kiến thức quý giá cho bất kỳ chủ nuôi chó mẹ nào. Dù hầu hết các ca sinh nở diễn ra suôn sẻ nhờ vào bản năng tuyệt vời của chó, việc bạn nắm vững các dấu hiệu cảnh báo và sẵn sàng hành động khi cần thiết có thể tạo ra sự khác biệt lớn, thậm chí cứu mạng chó mẹ và đàn con.
Hãy chuẩn bị thật tốt, quan sát thật kỹ, tin tưởng vào chó mẹ của bạn, nhưng đừng ngần ngại liên hệ với bác sĩ thú y ngay khi bạn có bất kỳ lo ngại nào về quá trình chó rặn đẻ bao lâu hay bất kỳ dấu hiệu bất thường nào khác. Chúc mẹ tròn con vuông và bạn có những trải nghiệm đáng nhớ bên gia đình chó mới!