Nếu bạn đang nuôi một bé mèo cái và bỗng nhiên thấy “em” có những thay đổi bất thường trong hành vi hoặc ngoại hình, rất có thể bạn đang sắp đón một bầy mèo con đáng yêu chào đời rồi đấy! Cái cảm giác hồi hộp, xen lẫn lo lắng không biết khi nào bé mèo cưng của mình sẽ “lâm bồn” chắc hẳn quen thuộc với nhiều người. Việc Cách Nhận Biết Mèo Sắp đẻ không chỉ giúp bạn chủ động chuẩn bị mọi thứ tốt nhất cho cả mèo mẹ lẫn mèo con, mà còn giảm bớt căng thẳng cho cả bạn và bé mèo trong giai đoạn quan trọng này. Một khi bạn nắm vững những dấu hiệu “báo động đỏ”, việc chăm sóc và hỗ trợ mèo mẹ vượt cạn sẽ trở nên dễ dàng và suôn sẻ hơn rất nhiều. Đây là lúc tình yêu thương và sự quan tâm của bạn trở nên vô cùng cần thiết.
Tại sao cần biết cách nhận biết mèo sắp đẻ?
Việc nắm rõ cách nhận biết mèo sắp đẻ là cực kỳ quan trọng để bạn có thể kịp thời chuẩn bị ổ đẻ an toàn, sạch sẽ, đảm bảo mèo mẹ có không gian yên tĩnh và thoải mái nhất để “vượt cạn”. Điều này còn giúp bạn theo dõi sát sao quá trình sinh nở, nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường cần sự can thiệp của bác sĩ thú y.
Dấu hiệu mèo sắp đẻ thường gặp nhất là gì?
Mèo sắp đẻ thường có nhiều thay đổi rõ rệt cả về hành vi lẫn thể chất, báo hiệu ngày trọng đại đang đến gần. Những dấu hiệu này có thể xuất hiện vài ngày hoặc chỉ vài giờ trước khi chuyển dạ thực sự.
Thay đổi hành vi: Từ quấn quýt đến lẩn trốn
Một trong những cách nhận biết mèo sắp đẻ dễ thấy nhất chính là sự thay đổi trong hành vi của bé. Vài ngày trước khi sinh, bé có thể trở nên quấn quýt, dựa dẫm vào bạn nhiều hơn bình thường, liên tục đòi vuốt ve và ở gần. Tuy nhiên, khi ngày đẻ cận kề, đặc biệt là trong 24 giờ cuối, hành vi này có thể đảo ngược hoàn toàn. Mèo mẹ bắt đầu tìm kiếm một nơi kín đáo, yên tĩnh và an toàn để làm ổ. Bé sẽ cào cấu, cắn xé chăn mền, giấy báo, hoặc bất cứ vật liệu mềm nào tìm được để lót ổ. Hành động “làm tổ” này là bản năng tự nhiên của loài mèo để chuẩn bị một không gian ấm áp và an toàn cho đàn con sắp chào đời. Nếu bạn đã chuẩn bị sẵn ổ đẻ cho bé, bé sẽ kiểm tra, sắp xếp lại hoặc thậm chí là từ chối và tìm một chỗ khác mà bé cảm thấy an toàn hơn. Điều này giống y như các bà mẹ chuẩn bị phòng cho em bé vậy đó, kỹ lưỡng và theo ý mình hết!
Hinh anh meo sap de dang tim kiem mot noi kin dao, an toan trong nha de chuan bi cho viec sinh no, mot cach nhan biet meo sap de quan trong.
Điểm thứ hai về hành vi là sự lo lắng, bồn chồn. Mèo sắp đẻ có thể đi lại không ngừng, kêu meo meo liên tục, hoặc thở hổn hển. Bé có thể tỏ ra khó chịu khi bạn cố gắng bế hoặc di chuyển. Đôi khi, bé trông có vẻ mất phương hướng một chút, như đang tìm kiếm điều gì đó quan trọng. Đây là dấu hiệu cho thấy bé đang cảm nhận được những cơn co thắt nhẹ đầu tiên và cơ thể đang rục rịch chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Giống như cảm giác nôn nao trước một sự kiện lớn vậy đó bạn.
Một dấu hiệu khác thường gặp là giảm hoặc mất cảm giác thèm ăn. Khoảng 12-24 giờ trước khi sinh, nhiều mèo mẹ sẽ ngừng ăn hoàn toàn hoặc chỉ ăn rất ít. Sự thay đổi này là do cơ thể đang tập trung năng lượng cho việc sinh nở và hệ tiêu hóa hoạt động chậm lại. Nếu bạn thấy bé mèo đang mang thai bỗng dưng chê món khoái khẩu thì đó có thể là một trong những cách nhận biết mèo sắp đẻ mà bạn cần chú ý. Tuy nhiên, điều này cũng có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe khác, nên cần theo dõi thêm các triệu chứng khác.
Cuối cùng, quá trình làm sạch bản thân (liếm láp) có thể tăng cường, đặc biệt là ở vùng bụng và bộ phận sinh dục. Mèo mẹ bản năng sẽ giữ cho cơ thể sạch sẽ nhất có thể trước khi sinh. Việc liếm láp liên tục vùng bụng cũng giúp kích thích các cơn co thắt và giảm bớt sự khó chịu.
Thay đổi về thể chất: Từ bụng bầu đến sẵn sàng
Bụng to, sa trễ là dấu hiệu rõ ràng nhất của thai kỳ ở mèo. Tuy nhiên, khi ngày đẻ cận kề, bụng của mèo mẹ có thể trông “sa trễ” hơn, như thể trọng lượng đang dồn xuống phía dưới. Vài ngày trước khi sinh, bạn có thể cảm nhận được sự chuyển động của các bé mèo con bên trong khi chạm nhẹ vào bụng mẹ.
Tuyến sữa phát triển và núm vú sưng đỏ cũng là một trong những cách nhận biết mèo sắp đẻ không thể bỏ qua. Vài tuần trước khi sinh, núm vú của mèo cái đang mang thai sẽ trở nên rõ ràng hơn, sưng và có màu hồng nhạt. Khi ngày đẻ đến gần, núm vú sẽ sưng to và đỏ hơn, thậm chí bạn có thể thấy sữa rỉ ra khi nắn nhẹ. Hiện tượng này trong dân gian hay gọi là “lên sữa non”, báo hiệu tuyến sữa đã sẵn sàng nuôi dưỡng bầy con.
Hinh anh can canh num vu cua meo sap de sung to, do hon va co the thay sua ri ra, mot cach nhan biet meo sap de bang thay doi the chat ro ret.
Một dấu hiệu khác, tuy không phải lúc nào cũng dễ thấy nhưng khá chính xác khi chuyển dạ thực sự bắt đầu, là âm hộ sưng và có dịch nhầy. Vài giờ trước khi sinh, âm hộ của mèo mẹ sẽ hơi sưng lên và có thể tiết ra một ít dịch nhầy trong hoặc hơi đục. Đây là nút nhầy cổ tử cung bong ra, tương tự như ở người, báo hiệu cổ tử cung đang mở ra để chuẩn bị cho quá trình sinh. Tương tự như dấu hiệu chó bị stress, bất kỳ sự thay đổi đột ngột nào về thể chất đều cần được chủ nuôi theo dõi cẩn thận, dù ở mèo hay chó, vì đó có thể là tín hiệu cơ thể đang có biến động lớn. Stress ở chó có thể biểu hiện qua hành vi như liếm môi, ngáp nhiều, hoặc run rẩy, trong khi mèo sắp đẻ lại thể hiện sự thay đổi ở âm hộ và dịch nhầy.
Dấu hiệu cách nhận biết mèo sắp đẻ cận kề nhất, thường xuất hiện trong vòng 12-24 giờ trước khi sinh, là giảm nhiệt độ cơ thể. Nhiệt độ cơ thể bình thường của mèo dao động từ 38°C đến 39.2°C. Khoảng 12-24 giờ trước khi sinh, nhiệt độ này có thể giảm xuống còn khoảng 37.2°C đến 37.8°C. Để đo nhiệt độ cho mèo, bạn có thể dùng nhiệt kế điện tử chuyên dụng cho thú cưng và đo ở hậu môn. Tuy nhiên, cần thực hiện nhẹ nhàng để tránh làm bé sợ hoặc khó chịu. Đây là dấu hiệu khá tin cậy, nhưng không phải mèo nào cũng biểu hiện rõ ràng và việc đo nhiệt độ có thể gây căng thẳng cho mèo mẹ.
Mèo sắp đẻ có biểu hiện gì lạ ở nhiệt độ cơ thể?
Mèo sắp đẻ thường có thân nhiệt giảm nhẹ khoảng 12-24 giờ trước khi bắt đầu chuyển dạ. Nhiệt độ cơ thể bình thường của mèo là 38-39.2°C, nhưng có thể giảm xuống còn 37.2-37.8°C khi sắp sinh.
Khi nào thì mèo có thể chuyển dạ?
Mèo thường mang thai khoảng 63-65 ngày, tính từ ngày giao phối. Tuy nhiên, thời gian này có thể dao động từ 60 đến 70 ngày tùy thuộc vào từng cá thể mèo và giống mèo. Khi thai kỳ gần kết thúc và bạn bắt đầu nhận thấy các dấu hiệu cách nhận biết mèo sắp đẻ như đã nêu ở trên, tức là bé đang chuẩn bị bước vào giai đoạn chuyển dạ. Quá trình chuyển dạ thực sự thường bắt đầu sau khi nhiệt độ cơ thể giảm khoảng 12-24 giờ và các dấu hiệu hành vi/thể chất trở nên rõ ràng hơn.
Quá trình chuyển dạ của mèo diễn ra như thế nào?
Hiểu về quá trình chuyển dạ của mèo cũng là một phần quan trọng trong cách nhận biết mèo sắp đẻ và chuẩn bị hỗ trợ bé. Quá trình này thường được chia làm ba giai đoạn:
Giai đoạn 1: Co thắt, tìm ổ, bồn chồn (12-24h)
Giai đoạn này bắt đầu với những cơn co thắt tử cung nhẹ nhàng, không thể nhìn thấy rõ ràng từ bên ngoài. Mèo mẹ sẽ trở nên bồn chồn, đi lại không yên, kêu meo meo, thở nhanh hơn, liếm láp vùng kín liên tục và nhất là tập trung hoàn thành việc làm tổ. Đây là giai đoạn kéo dài nhất, có thể từ 12 đến 24 giờ, đôi khi lâu hơn ở mèo đẻ lần đầu. Trong giai đoạn này, mèo mẹ thường từ chối ăn.
Giai đoạn 2: Đẻ con
Giai đoạn này bắt đầu khi các cơn co thắt trở nên mạnh hơn và rõ ràng hơn. Bạn có thể thấy bụng mèo mẹ gồng lên theo từng cơn co. Mèo mẹ thường nằm nghiêng hoặc ngồi xổm để rặn. Túi nước ối của bé mèo con đầu tiên sẽ xuất hiện, vỡ ra, sau đó là sự xuất hiện của mèo con. Mỗi mèo con thường được sinh ra cách nhau từ 10 phút đến 1 giờ, đôi khi lâu hơn (tối đa 2-3 giờ giữa các lứa đẻ). Mèo mẹ sẽ tự liếm sạch màng bọc quanh con, cắn đứt dây rốn và kích thích con thở bằng cách liếm vào mũi và miệng. Đây là giai đoạn cần sự yên tĩnh tuyệt đối.
Giai đoạn 3: Đẻ nhau thai
Sau khi mỗi mèo con được sinh ra, nhau thai sẽ được đẩy ra ngoài. Mèo mẹ thường có xu hướng ăn nhau thai. Điều này là bình thường trong bản năng tự nhiên, giúp mèo mẹ lấy lại một phần năng lượng và dọn dẹp “hiện trường” để tránh thu hút kẻ thù trong tự nhiên. Bạn nên đếm số nhau thai được đẩy ra để đảm bảo mỗi con đều có nhau thai tương ứng. Việc đẻ nhau thai thường diễn ra sau khi đẻ con, nhưng đôi khi hai bé liên tiếp được sinh ra trước khi hai nhau thai được đẩy ra cùng lúc.
Hinh anh meo me dang liem va lam sach cho meo con moi de ra trong o de an toan, the hien ban nang cham soc cua meo me sau khi sinh no.
Cần chuẩn bị những gì khi nhận biết mèo sắp đẻ?
Một khi đã nắm rõ cách nhận biết mèo sắp đẻ và thấy bé bắt đầu có dấu hiệu, việc chuẩn bị là cực kỳ quan trọng.
Chuẩn bị ổ đẻ an toàn và ấm áp
Đây là việc cần làm trước khi bé mèo có dấu hiệu chuyển dạ rõ ràng. Hãy chuẩn bị một chiếc hộp carton lớn, lồng vận chuyển, hoặc một góc yên tĩnh trong nhà (ít người qua lại, tránh gió lùa, tránh ánh nắng trực tiếp). Lót phía dưới bằng báo cũ (dễ thay), sau đó trải lên một lớp chăn mềm, khăn cũ hoặc quần áo cũ của bạn (mùi quen thuộc giúp bé dễ chịu). Kích thước ổ đủ rộng để mèo mẹ có thể nằm duỗi thoải mái và có chỗ cho bầy con. Độ cao thành ổ vừa đủ để giữ ấm và ngăn mèo con bò ra ngoài, nhưng không quá cao khiến mèo mẹ khó ra vào. Vị trí đặt ổ nên là nơi mà mèo mẹ hay tìm đến hoặc nơi bé cảm thấy an toàn.
Hinh anh chiec o de cho meo sap de da duoc chuan bi ky luong voi hop carton, khan mem lot ben trong dat o goc yen tinh trong nha.
Khi chuẩn bị không gian sống cho mèo, không chỉ cần chú ý đến ổ đẻ mà còn cả môi trường xung quanh. Ví dụ, việc cung cấp đồ cào móng cho mèo phù hợp giúp mèo giải tỏa căng thẳng và thể hiện hành vi bản năng, đồng thời bảo vệ đồ đạc trong nhà. Một môi trường thoải mái, đầy đủ tiện nghi cần thiết sẽ giúp mèo mẹ bớt lo lắng hơn trong giai đoạn thai kỳ và sắp sinh. Tương tự, việc hiểu về ky thuat nuoi meo nhot cũng cung cấp những kiến thức nền tảng về cách tạo môi trường sống tốt nhất cho mèo, dù là mèo con, mèo trưởng thành hay mèo mẹ đang mang thai. Cả hai khía cạnh này đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tạo ra một không gian sống an toàn, thoải mái và phù hợp với nhu cầu tự nhiên của mèo.
Dinh dưỡng cho mèo mẹ trước và sau sinh
Trong giai đoạn cuối thai kỳ và sau khi sinh, nhu cầu dinh dưỡng của mèo mẹ tăng cao đáng kể. Hãy đảm bảo bé được cung cấp thức ăn chất lượng cao, giàu protein và năng lượng. Thức ăn dành cho mèo con (kitten food) thường là lựa chọn tốt vì chúng giàu dinh dưỡng và dễ tiêu hóa hơn, rất phù hợp cho mèo mẹ trong giai đoạn này. Chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để bé dễ ăn hơn. Luôn có đủ nước sạch cho bé uống. Sau khi sinh, mèo mẹ cần năng lượng để sản xuất sữa nuôi con, nên việc duy trì chế độ ăn giàu dinh dưỡng là vô cùng quan trọng. Có nhiều thắc mắc xoay quanh dinh dưỡng cho mèo con, ví dụ như liệu mèo con có uống được sữa th true milk không. Câu trả lời là sữa bò, bao gồm cả sữa TH True Milk, không phù hợp cho mèo con vì chúng không tiêu hóa được lactose. Mèo con cần sữa chuyên dụng cho mèo con hoặc sữa của mèo mẹ. Tương tự, mèo mẹ đang cho con bú cũng cần chế độ ăn đặc biệt để đảm bảo chất lượng sữa tốt nhất cho đàn con.
Giữ yên tĩnh và giảm căng thẳng
Khi mèo mẹ bắt đầu có dấu hiệu sắp đẻ, hãy cố gắng giữ không gian xung quanh bé thật yên tĩnh và riêng tư. Hạn chế người lạ đến gần, tránh tiếng ồn lớn hoặc những xáo trộn không cần thiết. Căng thẳng có thể làm chậm hoặc gián đoạn quá trình sinh nở. Chỉ nên có một hoặc hai người mà bé tin tưởng nhất ở bên cạnh, nếu bé cần. Tương tự như dấu hiệu chó bị stress cho thấy sự ảnh hưởng tiêu cực của căng thẳng đến chó, stress cũng tác động rất xấu đến mèo, đặc biệt là mèo mẹ đang mang thai hoặc sắp sinh. Việc tạo ra một môi trường bình yên, giảm thiểu tối đa các yếu tố gây căng thẳng là điều kiện tiên quyết để mèo mẹ có một quá trình sinh nở suôn sẻ và khỏe mạnh.
Mèo sắp đẻ có cần sự can thiệp của con người không?
Trong hầu hết các trường hợp, mèo mẹ có thể tự mình sinh nở một cách suôn sẻ nhờ vào bản năng tự nhiên mạnh mẽ. Sự can thiệp của con người chỉ nên giới hạn ở việc quan sát từ xa, đảm bảo mèo mẹ cảm thấy an toàn và yên tĩnh trong ổ đẻ đã chuẩn bị. Tuyệt đối không nên can thiệp trực tiếp trừ khi có dấu hiệu bất thường.
Những dấu hiệu nào cho thấy mèo đẻ khó hoặc cần thú y?
Mặc dù mèo thường tự sinh nở tốt, nhưng đôi khi vẫn có những biến chứng xảy ra. Biết khi nào cần can thiệp là rất quan trọng. Hãy gọi cho bác sĩ thú y ngay lập tức nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào sau đây:
- Quá trình chuyển dạ kéo dài hơn 24 giờ mà chưa sinh con nào.
- Mèo mẹ đã chuyển sang giai đoạn rặn đẻ (Giai đoạn 2) và rặn mạnh liên tục trong 30-60 phút mà không có mèo con nào ra đời.
- Có máu tươi hoặc dịch có mùi hôi chảy ra từ âm hộ.
- Mèo mẹ có dấu hiệu đau đớn dữ dội, kêu la bất thường.
- Mèo mẹ có vẻ mệt lả, run rẩy, thở gấp ngay cả khi không rặn.
- Khoảng cách giữa các lứa đẻ quá lâu (hơn 2-3 giờ).
- Bạn thấy một phần cơ thể mèo con (như chân hoặc đuôi) thò ra ngoài nhưng không ra hết sau vài phút rặn.
- Tất cả mèo con đã sinh ra nhưng bạn vẫn nghi ngờ còn sót thai hoặc nhau thai bên trong.
- Mèo mẹ có dấu hiệu sốt, thờ ơ, bỏ ăn sau khi sinh.
Trong những trường hợp này, sự can thiệp kịp thời của bác sĩ thú y là cần thiết để cứu cả mèo mẹ và mèo con.
Chăm sóc mèo mẹ và mèo con sau khi sinh cần lưu ý gì?
Sau khi quá trình sinh nở kết thúc, vai trò của bạn vẫn chưa hết đâu nhé. Việc chăm sóc mèo mẹ và bầy con trong những tuần đầu tiên là cực kỳ quan trọng.
Đảm bảo mèo mẹ và mèo con an toàn trong ổ
Sau khi sinh xong, mèo mẹ sẽ dành phần lớn thời gian để chăm sóc, cho con bú và làm sạch cho các bé mèo con. Hãy đảm bảo ổ đẻ vẫn sạch sẽ và ấm áp. Nếu cần thay lớp lót bẩn, hãy làm thật nhẹ nhàng và nhanh chóng khi mèo mẹ ra ngoài ăn uống. Tránh làm phiền mèo mẹ và bầy con quá nhiều trong vài ngày đầu tiên để bé cảm thấy an toàn và không bị căng thẳng.
Theo dõi sức khỏe mèo mẹ và mèo con
Hãy quan sát mèo mẹ để đảm bảo bé ăn uống tốt, sản xuất đủ sữa, không có dấu hiệu bệnh tật như sốt, bỏ ăn, tiết dịch bất thường từ âm hộ. Theo dõi bầy mèo con để chắc chắn tất cả đều bú mẹ đều đặn (bụng căng tròn sau khi bú), ngủ yên, không bị tách khỏi mẹ và không có dấu hiệu yếu ớt, run rẩy hay kêu khóc nhiều. Cân nặng của mèo con nên tăng đều đặn hàng ngày. Nếu mèo con có dấu hiệu sụt cân, bỏ bú, hoặc mèo mẹ có vẻ bỏ bê con, hãy liên hệ với bác sĩ thú y.
Trong giai đoạn này, việc tìm hiểu về dinh dưỡng cho mèo con là rất quan trọng. Nếu vì lý do nào đó mèo mẹ không đủ sữa hoặc không thể cho con bú, bạn cần chuẩn bị sữa thay thế chuyên dụng cho mèo con và bình bú hoặc ống tiêm nhỏ. Thông tin về loại sữa phù hợp, ví dụ như liệu mèo con có uống được sữa th true milk không, là kiến thức cơ bản mà bất kỳ người nuôi mèo nào cũng nên nắm vững. Việc cho mèo con uống sữa không phù hợp có thể gây tiêu chảy, suy dinh dưỡng, thậm chí tử vong.
Một góc nhìn từ chuyên gia giả định:
“Việc chủ nuôi nhận biết sớm cách nhận biết mèo sắp đẻ và chuẩn bị chu đáo đóng vai trò then chốt cho một ca sinh nở thành công tại nhà,” Bác sĩ Thú y Nguyễn Thị Lan Anh, chuyên gia về sức khỏe mèo chia sẻ. “Nhiều biến chứng có thể được phòng ngừa hoặc xử lý kịp thời nếu chủ nuôi quan sát kỹ các dấu hiệu, giữ môi trường yên tĩnh cho mèo mẹ và không ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ bác sĩ thú y khi cần thiết.”
Việc nuôi một chú mèo, hay thậm chí là cả một đàn mèo con đáng yêu, mang lại niềm vui khôn tả nhưng cũng đi kèm với trách nhiệm lớn. Quyết định nên nuôi chó hay mèo ban đầu có thể dựa trên sở thích cá nhân, nhưng một khi đã chọn mèo, đặc biệt là khi bé mang thai và sinh con, bạn cần chuẩn bị tâm lý và kiến thức để đối mặt với những giai đoạn đặc biệt này. Từ việc chuẩn bị ổ đẻ an toàn, theo dõi dấu hiệu cách nhận biết mèo sắp đẻ, đến việc chăm sóc mèo mẹ và bầy con sau sinh, mỗi bước đều đòi hỏi sự quan tâm và hiểu biết.
Hinh anh meo me dang nam ngu yen binh cung bay meo con moi sinh trong o de am ap va an toan.
Tóm lại, việc nắm vững cách nhận biết mèo sắp đẻ là bước đầu tiên và quan trọng nhất để bạn có thể hỗ trợ bé mèo cưng của mình trong hành trình trở thành mẹ. Từ những thay đổi nhỏ về hành vi như quấn quýt rồi lẩn trốn, bồn chồn, chán ăn, đến những dấu hiệu thể chất rõ rệt như bụng sa trễ, núm vú sưng đỏ, tiết dịch nhầy, hay sự sụt giảm nhiệt độ cơ thể – tất cả đều là tín hiệu “báo động đỏ” bạn cần chú ý. Hãy chuẩn bị sẵn sàng ổ đẻ, đảm bảo dinh dưỡng cho mèo mẹ, giữ không gian yên tĩnh và đặc biệt là luôn sẵn sàng liên hệ với bác sĩ thú y nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
Việc theo dõi và chuẩn bị cẩn thận không chỉ giúp quá trình sinh nở diễn ra suôn sẻ hơn mà còn thể hiện tình yêu và trách nhiệm của bạn đối với thành viên nhỏ bé trong gia đình. Chúc bạn và bé mèo mẹ có một kỳ “vượt cạn” mẹ tròn con vuông và chào đón những chú mèo con đáng yêu một cách an toàn và hạnh phúc nhất! Đừng ngần ngại chia sẻ kinh nghiệm của bạn với chúng tôi nhé!